Weryfikacja tłumaczenia a proofreading tekstów naukowych?

Od razu odpowiadając na tytułowe pytanie – proofreading to kalka językowa z angielskiego. Znaczy tyle, co korekta językowa angielskiego tekstu przez native speakera. Różni się od weryfikacji tym, że weryfikacja polega na wnikliwej korekcie tekstu tłumaczenia w odniesieniu do treści źródłowej, czyli porównując z odpowiednikiem w języku polskim, podczas gdy proofreader (korektor) pracuje wyłącznie z tekstem wynikowym w języku angielskim.

Proofreading tekstów manuskryptów

Praca z tekstem tłumaczenia naukowego na język angielski bez porównywania z treścią w języku polskim wymaga od proofreadera znajomości wyłącznie docelowego języka przekładu. Z tego powodu do proofreadingu tekstów naukowych nie jest wymagana znajomość języka polskiego przez native speakerów, czyli natywnych użytkowników angielszczyzny – Anglosasów. Toteż proofreading tekstów naukowych opiera się wyłącznie na korekcie poprawności językowej treści pisanej i opatrywaniu tekstu komentarzami lub uwagami w razie błędów logicznych bądź niezrozumiałego toku myśli autora. Często dotyczy on nie tyle tłumaczeń, co manuskryptów sporządzonych bezpośrednio w języku angielskim przez samych naukowców. Manuskrypty (napisane na komputerze „rękopisy”) to zazwyczaj treści prac eksperymentalnych (zawierające autorskie wyniki badań naukowych) bądź przeglądowych (czysto teoretycznych, analizujących przegląd dostępnej literatury w danym temacie), czasem ich skrócone wersje w formie zapowiedzi pełnych artykułów, czyli abstrakty. Po korekcie native speakera manuskrypty wysyłane są do zagranicznych wydawnictw czasopism naukowych. Po otrzymaniu pozytywnych recenzji trzech recenzentów prace naukowe mogą zostać opublikowane w formie pełnego artykułu bądź abstraktu.

Weryfikacja tekstów tłumaczeń

Z kolei rzetelnej weryfikacji tłumaczeń naukowych może dokonać jedynie osoba dwujęzyczna (bilingual), czyli podwójny native speaker, przeważnie weryfikator z podwójnym obywatelstwem, który połowę życia spędziła w Polsce, a drugą połowę w jednym z krajów anglosaskich, tj. np. pół-Polak pół-Brytyjczyk. Taka profesjonalna weryfikacja polega na mozolnym sprawdzaniu, po kolei – zdanie po zdaniu, zgodności przekładu z pierwowzorem. Weryfikator rewiduje kompletność przekładu i w razie braków sam uzupełnia je, dotłumaczając tekst, lub opatruje dokument komentarzem o brakach. Ponadto koryguje on tłumaczenie zarówno w warstwie merytorycznej jak i w warstwie językowej.